Η ΑΠΑΡΧΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ
Οι Χριστιανικές εορτές – αγαπητοί μου
αδελφοί – που εορτάζουμε αυτές τις ημέρες είναι γεγονότα που αποσκοπούν να
εντάξουν τον άνθρωπο στο μεγάλο μυστήριο της σωτηρίας. Οι εορτές αυτές είναι
μεγάλα ορόσημα με μοναδική λυτρωτική σημασία για τον κάθε πιστό. Έτσι ο χρόνος
για τον άνθρωπο που συμμετέχει στον εορταστικό κύκλο της Εκκλησίας δεν είναι
μια μονότονη ροή ωρών, ημερονυκτίων, εβδομάδων, μηνών και ετών, αλλά ενταγμένος
στη λυτρωτική διάσταση αυτών των ημερών του μεταφέρει το μήνυμα της εν Χριστώ
αναγέννησης, την οποία καμία άλλη ενδοκοσμική δύναμη δεν μπορεί να προσφέρει.
Οι εορτές αυτές μας μεταφέρουν στα Ιστορικά γεγονότα, που συγκλόνισαν την
ανθρωπότητα. Τα γεγονότα αυτά έβγαλαν τον άνθρωπο από την αμαρτία και τον
οδήγησαν στην κατά χάριν θέωση και στην αιώνια σωτηρία.
Σε αυτή τη λυτρωτική διάσταση μας
μεταφέρει και η εορτή των Θεοφανείων, που είναι η αρχαιότερη Δεσποτική εορτή
μετά το Πάσχα. Το θέμα της είναι η Βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Τίμιο
Πρόδρομο στον Ιορδάνη ποταμό και η Θεοφάνεια, δηλαδή η φωνή του Πατέρα για τον
Υιό και η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος εν είδει περιστεράς. Είναι πραγματικά
μεγάλη η ημέρα η σημερινή. Την ημέρα αυτή βαπτίσθηκε ο Ίδιος ο Θεός, το δεύτερο
Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Και όπως είπαμε, αυτή την ημέρα, έχουμε και την
φανέρωση ολόκληρης της Αγίας Τριάδος. Η εορτή των Θεοφανείων είναι μια μεγάλη
Δεσποτική εορτή, που δείχνει την ταπείνωση που είχε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός.
Τα Θεοφάνεια μας ανοίγουν το δρόμο,
προκειμένου να κατανοήσουμε το μεγάλο μυστήριο της Αγίας Τριάδος και το
μυστήριο της Θείας Οικονομίας.
Η Βάπτιση του Χριστού και τα Θεοφάνεια
σημαίνουν την ανάδειξη του Χριστού στον κόσμο ως Μεσσία και Λυτρωτή. Η φωνή του
Πατέρα, που ακούγεται κατά την Βάπτιση του Χριστού, υποδηλώνει την ενθρόνισή
Του ως του μόνου και αληθινού Βασιλέως και Κυρίου της ανθρωπότητας. Η Βάπτιση
του Χριστού εισάγει στον κόσμο ένα νέο είδος εξουσίας, την εξουσία και δύναμη
που πηγάζουν από την αγάπη και τα παθήματα χάρη των άλλων. Δυστυχώς αν φθάσαμε
σε αυτή την κατάσταση, φθάσαμε γιατί δεν ενδιαφερόμασταν για τον συνάνθρωπό
μας. Το μόνο που μας ενδιέφερε ήταν η προσωπική μας καλοπέραση, η καλοπέραση
της οικογένειάς μας και γενικώτερα η καλοπέραση των συγγενικών μας προσώπων. Οι
εκτός του στενού οικογενειακού κύκλου άνθρωποι, μας ήταν αδιάφοροι και κάποιες
φορές και ενοχλητικοί, αφού μας ταρακουνούσαν τα ήρεμα νερά της καλοπέρασής
μας.
Η εορτή των Θεοφανείων αποτελεί και την
απαρχή του Χριστιανικού βαπτίσματος και του αγιασμού του κόσμου. Στον Ιορδάνη
ποταμό ο Χριστός αγίασε τα ύδατα, ώστε να γίνουν « αγιασμού δώρον, αμαρτημάτων
λυτήριον, νοσημάτων αλεξιτήριον, δαίμοσιν ολέθριον, ταις εναντίαις δυνάμεσιν
απρόσιτον » ( Ευχή του Μεγάλου Αγιασμού ). Στους πρώτους μάλιστα Χριστιανικούς
αιώνες, την ημέρα των Θεοφανείων γινόταν και ο φωτισμός, δηλαδή το βάπτισμα των
κατηχουμένων, από το οποίο η εορτή των Θεοφανείων ονομάσθηκε και εορτή των
Φώτων. Και δεν ήταν τυχαίο το ότι την ημέρα αυτή γινόταν το βάπτισμα των
κατηχουμένων, αφού μια τέτοια μεγάλη ημέρα ενδείκνυτο στο να φωτισθεί κάποιος
και να βαπτισθεί. Οι κατηχούμενοι ήταν πραγματικά ευλογημένοι από τον Θεό, αφού
το βάπτισμά τους γινόταν αυτή την μεγάλη ημέρα.
Το βαθύτερο νόημα της εορτής των
Θεοφανείων φανερώνεται σε εκείνους, που θα λουσθούν στα νάματα του Ιορδάνη ποταμού
και θα καθαρίσουν με τον αγιασμό τις αισθήσεις τους από το συσκοτισμό της
καθημερινότητας. Φανερώνεται επίσης σε εκείνους που θα προσεγγίσουν το μεγάλο
μυστήριο της σωτηρίας όχι νοησιαρχικά, αλλά βιωματικά. Τότε θα δουν με έκπληξη
και δέος, ότι τα γεγονότα αυτών των ημερών είναι τόσο κοντά μας και έχουν να
μας δώσουν ένα μήνυμα σύγχρονο και επίκαιρο. Ένα μήνυμα ελευθερωτικό και
σωστικό. Το μήνυμα του σωσμένου ανθρώπου. Ένα μήνυμα που διαφυλάσσεται δυο
χιλιάδες και πλέον χρόνια τώρα στο χώρο της Εκκλησίας. Γιατί η Εκκλησία είναι ο
παρατεινόμενος στους αιώνες Χριστός και αποτελεί το χώρο της λυτρώσεως. Μόνο
μέσα στην Εκκλησία διασώζεται η αρχέγονη κληρονομιά του ανθρώπου και υπάρχει
νόημα ζωής.
Αγαπητοί μου αδελφοί, η σημερινή ημέρα
είναι μεγάλη και λυτρωτική. Μέσα από τα Άγια Θεοφάνεια φωτιζόμαστε κι εμείς,
που βρισκόμαστε στο σκοτάδι της αμαρτίας και της κακίας. Μέσα από την εορτή των
Θεοφανείων μπορούμε να φωτισθούμε και να αντιμετωπίσουμε τη ζωή μας διαφορετικά
και με νόημα. Να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα και να βιώσουμε από αυτή τη
ζωή την αιωνιότητα. Μέσα από την εορτή των Θεοφανείων μπορούμε να
αντιμετωπίσουμε με αισιοδοξία την κατάσταση, στην οποία μας έχουν οδηγήσει
κάποιοι, στη σημερινή Ελλάδα της φτώχειας και της εξαθλίωσης. Μπορούμε από
σήμερα κιόλας να ζήσουμε πιο πνευματικά τη ζωή μας Μπορούμε να βιώσουμε τα θεία
νοήματα των ευχών της εορτής των Θεοφανείων. Μόνο κοντά στον Χριστό και στην
Εκκλησία Του μπορούμε να ελπίζουμε στην αιώνια σωτηρία.
Πρωτοπρ. π.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Αλεξίου Αιγίου