Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

 ΕΝΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΟΞΥΓΟΝΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΞΑΡΣΕΩΣ!

_________Στην ιστορική Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου προχθές, δηλ. την Κυριακή 24 Ιουνίου τρ.έ., έλαβε χώραν ένα πολύ σημαντικό γεγονός, δηλ. η Αναπαράσταση της Μάχης του Μεγάλου Σπηλαίου εναντίον του Ιμβραήμ Πασά (27 Ιουνίου 1827). Ήταν μια ευκαιρία για να  κάνουμε μια ένεση στις ψυχές μας με το οξυγόνο της εθνικής υπερηφάνειας σε μία περίοδο, όπου η Μακεδονία μας πουλήθηκε με αντάλλαγμα μια γραβάτα! Μια γραβάτα του κ. Ζάεφ, δώρο στον Πρωθυπουργό κ. Τσίπρα!
______Από τόν ιστότοπο KALAVRYTA NEWS του αγαπητού μας κ. Νικολάου Κυριαζή δανειζόμεθα τη σχετική ειδησεογραφία. Στη συνέχεια παραθέτουμε και την ομιλία, δηλ. τον Πανηγυρικό της Ημέρας, του Δρος Θεολογίας κ. Ηλία Μογλενίδη. Αμφοτέρους συγχαίρουμε απο καρδίας και ευχαριστούμε θερμότατα.
_______Επίσης εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Αξιότιμο Πρόεδρο της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως κ. Δημήτριο Βαρβιτσιώτη και τους εκλεκτούς Συνεργάτες του για την ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥΣ! Εκατόν πενήντα (150) περίπου πρόσωπα, στολισμένα με εθνικές ενδυμασίες έλαβαν μέρος στην παράσταση. 
_______Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ! 
_______ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΑ ΠΑΡΑΔΟΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΦΡΟΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΛΗΘΗ!
Αίγιον, 27 Ιουνίου 2018
+ Ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ 

************** 

Βρόντηξε το καριοφίλι στο Μέγα Σπήλαιο 
 Πλήθος κόσμου στην εντυπωσιακή αναπαράσταση

 ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ NEWS  Κυριακή, Ιουνίου 24, 2018

Με λαμπρότητα, εξαιρετικό καιρό και πλήθος κόσμου, τιμήθηκε σήμερα η  191η επετείου  της νικηφόρας Μάχης του Μεγάλου Σπηλαίου κατά του Ιμπραήμ Πασά και της στρατιάς του, που διεξήχθη την 24η Ιουνίου 1827 και ήταν καθοριστική για την έκβαση του αγώνα της Παλιγγενεσίας και την απελευθέρωση του Γένους από την τετρακοσιόχρονη δουλεία.

Η Παγκαλαβρυτινή Ένωση, συνεχίζοντας την πολυετή παράδοση, σε συνεργασία με τον Ηγούμενο και την Μοναστική Κοινότητα της σεβάσμιας και ιστορικής Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου πραγματοποίησε, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας την αναπαράσταση του γεγονότος.

Στις εορταστικές εκδηλώσεις συνεργάστηκαν, η «Ομοσπονδία Συλλόγων Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΚΛΕΙΤΩΡ», ο ΠΑΓΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΑΣ, οι Πολιτιστικού Σύλλογοι: Καλαβρύτων, Λυκούριας, Άνω Κλειτορίας, Κέρτεζης, Σκοτάνης, Κλειτορίας, Σοποτού και οι σύλλογοι "Άρατος", "Ελληνομνήμονες" οι Ναδουσαίοι και το εργαστήρι Νίκου Πλακίδα

Μετά το πέρας της Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας (δείτε εδώ) ακολούθησε η Βράβευση απογόνων Αγωνιστών της ιστορικής οικογένειας Φωτήλα και έπειτα η Αναπαράσταση της προετοιμασίας και της μάχης του Μεγάλου Σπηλαίου κατά του Ιμπραήμ, από τη Διασυλλογική Ομάδα Θεάτρου της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως (Ο υποδυόμενος τον Αρχιστράτηγο της Μάχης έφερε τα αυθεντικά άρματα του Βασίλη Πετιμεζά τα οποία για πρώτη φορά εξέρχονται από τις προθήκες του Ιστορικού Μουσείου Κειμηλίων της εν λόγω οικογενείας).

Η λαμπρή εορτή ολοκληρώθηκε με χορό και τραγούδι από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλαβρύτων, το Παγκαλαβρυτινό Σύλλογο Πάτρας, του Λυκουραίους, τους Κερτεζίτες, τους Λειβαρτζινούς και μετά όλους τους παρευρισκόμενους.

Έκλεισε δε με γεύμα στο grand chalet Μεγάλου Σπηλαίου  

*******************

ΟΙ ΜΟΝΑΧΟΙ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΗΡΩΙΚΗ ΛΕΓΕΩΝΑ ΤΩΝ ΑΥΤΟΘΥΣΙΑΣΘΕΝΤΩΝ ΧΑΡΙΝ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟς ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΕΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΑ ΙΕΡΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ. Η ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

Ηλίας Μογλενίδης

              Υποψήφιος Διδάκτωρ Τομέα Εκκλησιαστικής Ιστορίας

                                Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

                     

«Πολυαγαπημένοι μας αδελφοί, Ο κύριος, ο οποίος ετιμώρησεν δια της υποδουλώσεως εις τον κατακτητήν τους πατέρας μας και τα τέκνα των, σας αναγγέλει δια του στόματός μου το τέλος των ημερών των δακρύων και των δοκιμασιών. Η φυλή των Τούρκων υπερέβη το μέτρο των ανομιών, η ώρα του καθαρμού έφθασε, συμφώνως προς τον λόγο του Αιωνίου «να πετάξεις έξω, να διώξης, τον σκλάβον και τον υιόν του» (Γεν. 21,10). Εμπρός, λοιπόν, ας συντρίψωμεν τα δεσμά, τον ζυγόν ο οποίος επικάθηται επί την κεφαλήν μας» (Ψαλμ. 2.3). (Απόσπασμα από την Διακήρυξη του Παλαιών Πατρών Γερμανού στην Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας).

Σεβασμιώτατε, Άγιε Καθηγούμενε, Αξιότιμε κ. Δήμαρχε, κύριε Πρόεδρε της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης, σεβαστοί Πατέρες, ευλαβείς Προσκυνητές, εκπρόσωποι των Αρχών, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και της Πυροσβεστικής, εκλεκτοί προσκεκλημένοι Κυρίες και Κύριοι

Πρόλογος

Περιποιεί ιδιαίτερη τιμή και συγκίνηση, συνάμα, να προσέλθω και να εκφωνήσω τον Πανηγυρικό της Ημέρας, για την τελευταία μάχη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η οποία εγράφη με χρυσά γράμματα εις τας δέλτους της Ιστορίας και του Μοναχισμού. Όταν αναφερόμαστε στην Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, αυτομάτως, φανταζόμαστε έναν ταπεινό Προσκυνητή στη χάρη της Παναγιάς της ΜεγαλοΣπηλαιώτισσας, ο οποίος πραγματοποιεί μια ιερά Αποδημία στα θρησκευτικά μονοπάτια της Εκκλησιαστικής Ιστορίας.

Εισαγωγή

Το Έθνος μας κατόρθωσε να επιζήσει και να αναδιοργανωθεί σε τρείς κυρίως δυνάμεις. Αυτές, υπήρξαν, η θρησκεία, η αγωνιστικότητα και η πνευματική και οικονομική δραστηριότητά της. Τη επαύριον της πτώσεως της Βασιλεύουσας, το 1453, ο Ελληνισμός συσπειρώθηκε γύρω από τους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του αυτοδιοικητικού κοινοτικού συστήματος. Των «Ελλήνων οι κοινότητες» βοήθησαν, ώστε να διαμορφωθεί η ιστορική συνείδηση και να ενισχυθεί η μαχητικότητα του Νέου Ελληνισμού. Άλλωστε, η Εκκλησία, ως Εθναρχεύων θεσμός, κατέστησε κυρίαρχο μέλημά της την πνευματική ανάπτυξη της Νεότητας. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι νάρθηκες των Μοναστηριών και τα κελιά των μοναχών μετασχηματίστηκαν σε απόρθητα κάστρα των γραμμάτων και των τεχνών της Φυλής, διατηρώντας και καλλιεργώντας την Ελληνική γλώσσα, δηλαδή, τον πολιτισμό μας. Κατά τους πρώτους χρόνους της Οθωμανοκρατίας το Ελληνικό Έθνος επαναστατούσε κατά καιρούς και αντέτασσε συνεχώς σθεναρή αντίσταση κατά του Οθωμανού δυνάστη. Τότε, από τις ορδές των Τουρκαλβανών εσφάγησαν στην Πελοπόννησο 600.000 Έλληνες. Είχαν προηγηθεί το Ορλωφικά και οι φοβερές σφαγές κατά του Ελληνικού στοιχείου, κυρίως, στην Πελοπόννησο. Πραγματοποιήθηκαν πολλές επαναστάσεις και εξεγέρσεις. Αρκετά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1815 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης βλέποντας την μεγάλη πτώση του Μέγα Ναπολέοντα και μη έχοντας καμιά βοήθεια και ελπίδα από τις ξένες Μεγάλες Δυνάμεις θα αναφωνήσει: «Είδα, ότι, ό,τι κάμομε θα το κάμωμε μοναχοί μας και δεν έχομε ελπίδα καμιά από τους ξένους…».

Η Προσφορά Κλήρου και Λαού στην Επανάσταση του 1821

Ο συναγερμός του 1821 ηλέκτρισε την ελληνική καρδιά. Οι κληρικοί και οι λαϊκοί υπήρξαν οι πρώτοι αντιστασιακοί του αγώνα. Ράσο και φουστανέλα σχεδόν ταυτίστηκαν. Κλήρος και λαός ενωμένοι βάδισαν αδιάσπαστα για να δημιουργήσουν την ελεύθερη Ελλάδα. Το ιερό ράσο απλώθηκε πάνω από το μαρτυρικό μας λαό ως οι πτέρυγες του δικέφαλου αετού. Ράσο και φουστανέλα δημιούργησαν την Ελληνική σημαία.

Αλλά και οι λαϊκοί διδάσκαλοι, οι οποίοι ήταν διασκορπισμένοι σε διάφορα κέντρα, βοήθησαν και φώτιζαν «ως φώτα εν μέσω ασελήνου νυκτός» τις καρδιές των Ελλήνων.  Επίσης, οι μαθητές έλαβαν μέρος στον ένδοξο αγώνα του 1821. 500 μαθητές, άνδρες και γυναίκες, των ελληνικών σχολείων των ηγεμονιών της μεσημβρινής Ρωσίας, άφησαν τα θρανία και τα βιβλία και σχημάτισαν σώμα αγωνιστών, στους οποίους δόθηκε το όνομα «Ιερός Λόχος». Οι νεαροί αυτοί οπλίτες αναδείχθηκαν άξια τέκνα της Πατρίδας. Ρώτησαν κάποτε ένα φιλόσοφο Έλληνα που ασχολείται με την πάτριο ιστορία: «τι σε συγκινεί περισσότερο από τον αγώνα του 1821;». Και ο Έλληνας σοφός απάντησε: «είνε πολλά εκείνα που με συγκινούν από την ιστορία του 1821. Τόσα πολλά, ώστε δεν μπορεί ο θαυμασμός, η συγκίνηση και το ενδιαφέρον να μείνουν σ’ ένα γεγονός. Πιότερο όμως είναι ένα άλλο γεγονός που τα σχολικά βιβλία δεν το αναγράφουν. 450 Έλληνες, εγκατεστημένοι στις Ινδίες, άμα κηρύχτηκε η επανάστασις, κίνησαν πεζοί, και μέσω Αφγανιστάν, Περσίας, Ρωσίας και Ευρώπης, παλεύοντας με θεριά και εχθρούς ήρθαν στην Ελλάδα με σκοπό να πολεμήσουν. Λίγοι σώθηκαν! Αυτό μ’ αφήνει κατάπληκτο». Αυτό είναι ύψος πατριωτισμού. Ο Κύριος ας ανάψει πάλι στα στήθη όλων των Ελλήνων του εσωτερικού και του εξωτερικού την αγία φλόγα της φιλοπατρίας.

Η προσφορά της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου στο Έθνος

Τα μοναστήρια υπήρξαν καταφύγια των αγωνιστών και των προσφύγων. Το σύνθημα ήταν το εξής: «Όπου μονή, εκεί ούτε τούρκικη καλύβα. Όπου μοναχοί, εκεί ούτε ίχνος μουσουλμάνων». Αυτοί είναι οι Μοναχοί του Μεγάλου Σπηλαίου, οι οποίοι θυσιάσθηκαν στον υπέρτατο αγώνα, διότι γνώριζαν, ότι για τον Ελληνισμό θυσία και ελευθερία αλληλοπεριχωρούνται. Τα μοναστήρια, υπήρξαν, οι κατεξοχήν πνευματικοί χώροι, από τους οποίους ξεπήδησαν φωτεινοί Ηγέτες και φλογεροί επαναστάτες.

Στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου ο Ηγούμενος π. Ιερόθεος Πετρόπουλος εκ Ζατούνης, αλλά και όλοι οι  μοναχοί, περί τους 90, ήταν μέλη της Φιλικής Εταιρείας. Ο Φωτάκος, στα απομνημονεύματά του, γράφει για τους μοναχούς του Μεγάλου Σπηλαίου, τα εξής: « Εγνωριζαν τα της Εταιρείας και τους Εταιριστάς και δια τούτο ενήργουν ως απόστολοι». Όλοι δε ούτοι εταξείδευον, και οι μείναντες οπίσω εις την Μονήν ήσαν ικανοί μόνοι να επαναστατήσουν ένα κόσμον ολόκληρον, ως έπραξαν εις την Πελοπόννησον, όπου παντού έτρεξαν και διέδωσαν το σύνθημα της Επαναστάσεως, τα πάντα προετοίμασαν και εξ ιδίων των είχον μεγάλας προετοιμάσιας, αι οποίαι εχρησίμευσαν εις τους Έλληνες».

Μέσα από διάφορα έγγραφα των πρώτων επαναστατικών χρόνων προκύπτει η οικονομική συμμετοχή της εν λόγω Ιεράς Μονής στον απελευθερωτικό αγώνα. Εκεί, αποτυπώνεται η οικονομική εκκρεμότητα της Μονής προς δύο ιδιώτες. Για τις ανάγκες της Επανάστασης ο ιερομόναχος Γερμανός είχε δανειστεί ένα σεβαστό χρηματικό ποσό. Η Ιερά Μονή, για τις ανάγκες του Αγώνα, προσέφερε μεγάλη υλική βοήθεια. Σύμφωνα με μαρτυρία του Οικονόμου η εν λόγω Ιερά Μονή έφτασε στο σημείο να εκποιήσει και αυτά τα ιερά της σκεύη. Καντήλια, αφιερώματα και αργυρά σκεύη δόθηκαν «εις πληρωμήν του ελληνικού στόλου». Ο χαλκός των Μοναστηριών, ακόμη και τα πόμολα των θυρών, αφού έλιωναν μετατρέπονταν σε πυρομαχικά. Επίσης, χιλιάδες ψυχές, μέσα στο συγκεκριμένο Μοναστήρι, τρέφονταν και λάμβαναν Αβραμιαία φιλοξενία. Αυτό αποδεικνύει μια επιπλέον πτυχή της ανυπολόγιστης προσφοράς της Ιστορικής και Ηρωικής Μονής.

Το Ιστορικό Πλαίσιο της Μάχης του Μεγάλου Σπηλαίου

Η Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου αποτέλεσε φάρο της ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Υπήρξε κέντρο αντίστασης κατά των κατακτητών. Παρότι δέχθηκε πολλές επιθέσεις, ποτέ δεν κατακτήθηκε. Λόγω της οχύρωσης του και της μαχητικότητας των μοναχών κατέστη καταφύγιο των διωκόμενων χωρικών. Μια ενδεχόμενη υποταγή του είτε με το να προσκυνήσει είτε με την δύναμη των όπλων θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχολογία των ελλήνων.  

Τον Ιούνιο του 1825 πέρασε κοντά από τη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, όπου ο Ιμπραήμ έστειλε στους μοναχούς γράμμα υποδεικνύοντάς τους να παραδοθούν. Ο ηγούμενος απάντησε: «Ελάβαμε την ένδοξη και θαυμάσια επιστολή σας, με την οποία μας πληροφορείτε ότι αν παραδοθούμε σε εσάς θα μας χαρίσετε πολλά δώρα, αλλά το εναντίον αν δεν παραδοθούμε θα μας πολεμήσετε. Τι θαυμάσιο πράγμα είναι να κατακτά κανείς μοναχούς, αλλά και η ντροπή θα είναι μεγάλη αν κατακτηθεί απ’ αυτούς γιατί είμαστε αποφασισμένοι να πεθάνουμε γι’ αυτό. Σου λέμε, λοιπόν, πήγαινε πρώτα να υποτάξεις την Ελλάδα και κατόπιν θα σου παραδοθούμε». Επίσης, στα τέλη του 1825 και στις αρχές του 1826 ο Ιμπραήμ, γυρνώντας από την πολιορκία του Μεσολογγίου, επιτέθηκε κατά του Μεγάλου Σπηλαίου, αλλά αποκρούστηκε. Ο κληρικός ιστοριογράφος π. Αμβρόσιος Φραντζής,  θα μας αναφέρει ένα θαύμα, το οποίο συνέβη στις 25 Απριλίου του 1826. Γράφει: «Μικρόν απόσπασμα εστάλη προς κατόπτευσιν της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, αλλά αυτήν τη φοράν δεν έγεινεν επίθεσις κατ’ αυτού. Οι μοναχοί επίστευσαν εις θαύμα. Διηγούντο ότι υψηλόν τείχος ίστατο προ Αιγυπτιακών στιφών, κ’ έκλειε τον δρόμον δι’ ου επροσπάθησαν να φθάσωσιν εις το ιερόν ίδρυμα. Έντρομοι εκ του τεκμηρίου τούτου ότι ο Θεός επολέμει το εγχείρημά των, εβάδισαν οπίσω εις Καλάβρυτα».

Η περίφημη Μάχη του Μεγάλου Σπηλαίου

Φτάνουμε, λοιπόν, στην μεγάλη επιχείρηση εναντίον του Μεγάλου Σπηλαίου στις 24 Ιουνίου 1827. Ο Κολοκοτρώνης φροντίζει για την άμεση ενίσχυση του Μοναστηριού. Στέλνει 600 διαλεκτά παλληκάρια και 100 σωματοφύλακες. Μέσα από την απελπισία του και βλέποντας και την διχόνοια μεταξύ των Ελλήνων, αλλά και ότι «η  Τουρκιά έπεφτε πάνω τους και κοντεύανε να χαθούνε», προσπαθούσε να αντλήσει δύναμη και ελπίδα με σκοπό να την μεταδώσει και σε όλους τους υπόλοιπους Έλληνες. Στέλνει, λοιπόν, μια προφητική επιστολή προς τους μοναχούς λέγοντας: «Ελπίζω, τους γράφει, με τη βοήθεια του Θεού να κάμωμεν εις το ιερόν τούτο ίδρυμα τον τάφον του και τους αισχρώς υποταχθέντας να ελευθερώσωμεν…Γενναιότης, προθυμία και δραστήριος απόφασις χρειάζεται, και εκερδίσαμεν το παν σταθήτε με καρτερίαν χωρίς να δειλιάσωσι διόλου τα απελπισμένα κινήματα του Ιμπραήμ. Γενναιότης, πατέρες και μην ολιγοκαρδίζεται». Με κανονιοβολισμούς υποδέχτηκαν οι καλόγεροι τη σημαία του Κολοκοτρώνη. Ο Γέρος του Μοριά δεν σταματά να αντιδρά και να στέλνει παντού διαταγές. Έλεγε: «Δώστε μου τα προσκυνοχάρτια του Μπραήμη, να σας δώσω του Έθνους». Γράφει και στην κυβέρνηση με πόνο ψυχής και αγωνία: «Στείλτε μου στρατό και μπαρουτόβολα να πολεμήσω τους Αραπάδες». Εκείνοι, όμως, επειδή δεν επιθυμούσαν να δοξασθεί περισσότερο από αυτούς, τον εχθρεύονταν. Θυσίαζαν το συμφέρον της Πατρίδας για τα προσωπικά τους πάθη.

Στη θέση «Ψηλός Σταυρός» τοποθέτησε ο  Νικόλαος Πετιμεζάς τους στρατιώτες του. Ο Φωτάκος έκρινε σκόπιμο ότι έπρεπε να μείνει μόνος του στη θέση Κισσωτή. Στις 19 Ιουνίου καταφθάνουν στον κάμπο της Σάλμαινας ο Ιμπραήμ και ο Ντελή Αχμέτ. Εκεί, βρίσκεται το μετόχι του Μεγάλου Σπηλαίου δύο ώρες μακριά από τα Καλάβρυτα και δυόμισι ώρες από το Μοναστήρι. Μαζί τους έχουν 20000 πεζούς και καβαλάρηδες έναντι 800 Ελλήνων κληρικών και λαϊκών. Ο Ιμπραήμ βάζει τον Αρχιγραμματέα του Σαμή Αφέντη, ο οποίος γνώριζε την Ελληνική γλώσσα, να συντάξει επιστολή που να απευθύνεται στους καλόγερους. Στο συγκεκριμένο γράμμα καλούσε τους μοναχούς να προσέλθουν για προσκυνηματική υποταγή έναντι ανταλλαγμάτων, λέγοντας: «Να δώσετε την υποταγή και το ραγιαλίκι σας εις την Υψηλότητά του και σας υπόσχεται μεγάλα χαρίσματα εις το Βακούφιόν σας και πολλάς τιμάς». Η απάντηση των μοναχών ήταν: «Ημείς δια να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον». Το κύριο εμπόδιο, όμως, είναι ότι «αφής ώρας απηρνήθησαν τα εγκόσμια, θεωρούσιν εαυτούς ως μη υπάρχοντες εις την ζωήν, δεν φοβούνται τον θάνατον, μάλιστα τον δέχονται με χαράν δια την αγάπην του Χριστού και είναι έτοιμοι να πολεμήσωσιν και χύσωσιν το αίμα δια την αγίαν θρησκείαν και την πατρίδα των». Η αγάπη προς τον Θεό και η αγάπη προς την Πατρίδα αναδεικνύει του Έλληνες, ως Ήρωες.   

Στη συνέχεια αφού αντηλλάγησαν διάφορες επιστολές μεταξύ Ιμπραήμ και μοναχών και βλέποντας ο Ιμπραήμ, ότι οι καλόγεροι αφού, ξεπέρασαν το μαρτύριο της συνειδήσεως απέρριψαν τις προτάσεις του επειδή, είναι ορκισμένοι στην πίστη τους ή να ελευθερωθούν ή να αποθάνουν πολεμούντες και ότι δεν γίνεται να χάλασε ο όρκος τους, αποφασίζει να δράσει. Στις 23 Ιουνίου δίνει εντολή στους μηχανικούς του να τοπογραφήσουν τον χώρο. Στη συνέχεια ξεκίνησε η περικύκλωση. Στο Διακοφτό κινήθηκε ο προδότης Νενέκος μαζί με τους 3000 προσκυνημένους, ώστε να φοβίσει και να αιχμαλωτίσει τους Έλληνες. Στις 24 Ιουνίου τελούνταν η Θεία λειτουργία για την εορτή των γενεθλίων του τιμίου Προδρόμου. Εκείνη την ώρα, έρχονται κάποιοι και αναγγέλλουν ότι: «μέγας στρατός από Τούρκους και Αιγύπτιους ανεβαίνει πίσω από το μοναστήρι και κατευθύνεται προς τη θέση «Υψηλός Σταυρός». Αρκετοί, μόνο στο άκουσμα τρομοκρατήθηκαν, ενώ οι μοναχοί «εκτενέστερον και θερμότερον προσηύχοντο». Η Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου είχε κυκλωθεί απ’ όλες τις μεριές. Ο Νενέκος επιστρέφει από το Διακοφτό με 300 γυναικόπαιδα αιχμάλωτα, τα οποία σαν αγέλη έσερνε μαζί του. Τοποθέτησε μπροστά τον Ιερέα του χωριού, τον οποίο είχε απαγάγει φορώντας άπασα την ιερατική του στολή, με σκοπό να τον διαπομπεύσει. Πίσω από τον Ιερέα πορεύονταν οι 3000 προσκυνημένοι. Στα απομνημονεύματά του, ο Φωτάκος, διηγείται:  «Τότε ήλθε ένας καλόγερος εις την Κισσωτήν και με θυμόν μου λέγει: «Δεν εντρέπεσθε, όπου είσθε στρατιωτικοί; Πως υποφέρετε να βλέπετε τους αδελφούς μας χριστιανούς να τους κάμνουν έτσι οι Τούρκοι και μάλιστα τις γυναίκες σας να τις κάμνουν σεργούνι; Αληθινά εντράπηκα ακούσας τοιαύτα τα λόγια από τον μοναχόν, και αμέσως είπα εις τους καπεταναίους και τους λοιπούς συντρόφους μου να ετοιμασθούν εις πόλεμον». Στο ταμπούρι των Αγίων Πάντων Φωτάκος και Πετιμεζάς συσκέφτηκαν και αποφάσισαν να πέσουν στη μάχη. Κάποια στιγμή ο αγώνας έδειχνε να φτάνει στο τέλος του.

Εκείνη τη στιγμή πραγματοποιήθηκε ένα συνταρακτικό γεγονός, το οποίο άλλαξε το ρου της Εκκλησιαστικής Ιστορίας. Ω του παραδόξου Θαύματος! Ξαφνικά άνοιξε η πύλη της Μονής και εξήλθαν 100 μοναχοί. Επικεφαλής τους ήταν ο Προηγούμενος της Ιεράς Μονής π. Γεράσιμος Τορολός. Συνεχίζει ο Φωτάκος για το συγκεκριμένο γεγονός: «ούτοι όλοι, γράφει, έβγαλαν τα καλογερικά, και ενδύθηκαν στρατιωτικά Ελληνικά, έβγαλαν φουστανέλαις και εφόρεσαν φέσια, εξάπλωσα κάτω τα μαλλιά της κεφαλής, και είχον οπλισθή κατά τρόπο των ατάκτων στρατιωτών». Περνώντας μπροστά από τους ένοπλους καπεταναίους είπαν: «Ελάτε να μας ιδήτε πως θα πολεμήσωμεν». Τη θέση «Παλιάμπελο» έλαβαν οι μοναχοί ξεκινώντας πρώτοι τον πόλεμο. Τότε, συνεχίζει πάλι ο Φωτάκος και λέγει: « Τούτον ιδόντες ημείς εξεροκοκκινήσαμεν από την εντροπήν μας και παρευθύς εβγήκαμεν από το μέρος της Κισσωτής να υπάγωμεν εις τον πόλεμον». Ο τόπος ήταν αρκετά δύσβατος.

Τότε, άρχισε η πιο τραγική μάχη του Αγώνα. 12 ώρες κράτησε η σύγκρουση. Το μεσημέρι εκδηλώθηκε και η επίθεση ενός τμήματος, το οποίο αποτελούνταν από 500 ιππείς. Η επίθεση είχε στόχο τις δυο τοποθεσιες «Πανηγυρίστρα» και το «Μετόχι». «Εκεί, τους περίμενε η φρουρά και το κανόνι από τα Διαβατέϊκα δούλεψε καλά». Οι επιθέσεις του Ιμπραήμ συνεχίστηκαν και κατά τις απογευματινές ώρες. Οι μοναχοί και οι οπλαρχηγοί κρατώντας τις θέσεις τους υποχρέωσαν τον Ιμπραήμ να υποχωρήσει. Οι Οθωμανοί με την υποχώρηση τους άφησαν στο πεδίο της μάχης 650 νεκρούς. Η ηθική διάσταση της μάχης είχε πολύ μεγάλη σημασία στο ηθικό και θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων. Ο Ιμπραήμ οπισθοχωρώντας και εις αντίποινα λεηλατούσε και τιμωρούσε όλα τα χωριά που έβρισκε μπροστά του.

Ύστερα, ο Ιμπραήμ κατευθύνθηκε προς την Τριπολιτσά. Συγκεκριμένα, περνώντας από το χωριό Κατσάνες βρήκε κρεμασμένο έναν Έλληνα προδότη. Σύμφωνα με διαταγή του Κολοκοτρώνη έφερε στο στήθος του μια επιγραφή με κεφαλαία γράμματα, η οποία έγραφε τα εξής: «Τέτοιον καταφρονημένον θάνατον θα έχουν από τους Έλληνες όσοι προσκύνησαν τον Ιμπραήμ και δεν μετανοήσουν να κινηθούν κατ’ αυτού άνδρες και γυναίκες. Τοιούτον θάνατον θα λάβουν και όσοι ακόμη έχουν αυτό το άτιμον φρόνημα και δεν το αποβάλλουν. Ακόμη και, όσοι ελεύθεροι Έλληνες ιερείς και λαϊκοί, δεν πιάσουν τα όπλα εις την τοιαύτην κρίσιμον περίστασιν και δεν τρέξουν εναντίον του εχθρού με προθυμίαν. Δεν παρέλειψαν μερικοί να κατηγορήσουν τον Κολοκοτρώνη, ότι τα μέτρα ήταν σκληρά και θα οδηγούσαν στην ραγδαία αύξηση των προσκυνημένων.  Τα συγκεκριμένα μέτρα, όμως, άρχισαν να φέρνουν τα πρώτα αποτελέσματα και οι προσκυνημένοι δήλωναν ένας-ένας μετάνοια.                    

    Σεβασμιώτατε, κ. Δήμαρχε, Άγιε Καθηγούμενη, κ. Πρόεδρε, εκλεκτή ομήγυρη

Επίλογος

Επειδή βρισκόμαστε σε Θεοτοκοφρούρητο τόπο, ας θυμηθούμε το ιστορικό της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ενώ η πομπή με το σκήνωμά της κινείται προς τον τάφο της, τότε, κάποιοι κακότροποι Ιουδαίοι όρμησαν με σκοπό να βεβηλώσουν το πανάχραντο σώμα της Παναγιάς μας. Όρμησαν με βλάσφημο τρόπο για να ανατρέψουν το φέρετρο και να ποδοπατήσουν το σκήνωμά της Θεοτόκου. Στον πρώτο που άγγιξε το κρεβάτι, του κόπηκαν τα χέρια. Ώ του θαύματος! Όλος ο κόσμος έμεινε εκστατικός. Όλοι σταμάτησαν έμφοβοι μπροστά στο τραγικό θέαμα αυτού του ανθρώπου. Άρχισε να οδύρεται , να μετανοεί και να παρακαλά απελπισμένος. Και η μητέρα του Γένους μας κάνει το θαύμα από τον ουρανό. Τελικά, συγχωρεί με την αγάπη της και τα χέρια του μετανοημένου αποκαθίστανται. Σε όσους, λοιπόν, αμφισβητούν τον σημαντικότατο ρόλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 έχουμε να τους πούμε:

«Κάτω τα χέρια από την Εκκλησία»!!!

Διότι και ο Πετιμεζάς, ο οποίος παρακολούθησε γονατιστός τη Δοξολογία, ανεφώνησε μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς μας τα εξής: «Παναγιά μου, εφ’ όσον έχουμε εσένα, δεν χρειάζονται τα’ άρματα».

Το πιο πολύτιμο, το πιο σημαντικό και το πιο ανεκτίμητο πνευματικό οπλικό σύστημα της Πατρίδας μας είναι οι Μοναχοί και τα Ιερά Μοναστήρια. Ο Μακρυγιάννης έλεγε ότι οι μοναχοί «με ντουφέκι και γιαταγάνι πολεμούσαν σαν λιοντάρια». Υπήρξαν οι: «Διπλώσαντες το ράσον και ζωσθέντες την σπάθην, αφήσαντες την λόγχην της προσκομιδής και δράξαντες την λόγχην την πολεμικήν, στρατιώτες του Σωτήρος, γενόμενοι, σωτήρες στρατιώται της Πατρίδος» Επίσης, ο Μακαριστός Μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης, έλεγε για τους μοναχούς, ότι είναι: «Τα Λ.Ο.Κ. της Ορθοδοξίας». Τα πνευματικά τους, αλλά και θεραπευτικά τους όπλα, είναι, η Προσευχή και η Εκκλησία. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι η προσευχή αποτελεί μια πράξη θυσίας. Επίσης, η Αγία μας Εκκλησία, εκτός από Εκκλησία που δίδει καθημερινά την δική της μαρτυρία αποτελεί και την Εκκλησία του μαρτυρίου και των Μαρτύρων. Άλλωστε, το μαύρο ράσο συνεχίζει και σήμερα την ένδοξη ιστορία του. Το ευλογημένο ράσο, μέσω των καθημερινών θυσιών, αποδεικνύει, περίτρανα, ότι βρίσκεται πάντοτε μάχιμο στο πλευρό του στρατευόμενου λαού. Οι εχθροί της Ελλάδος γνωρίζουν, ότι κάτω από το τιμημένο ράσο κρύβεται η καρδιά της Χριστιανοσύνης του Γένους των Ελλήνων.   Χωρίς το ιερό ράσο θα ήταν αδύνατο να ανατείλει η χαρά της λευτεριάς. Οι Ιερές Μονές, ως πανεθνικά κέντρα διέσωσαν το Ελληνικό στοιχείο και υπεράσπισαν και διατήρησαν τα θρησκευτικά μας ιδεώδη.

Σεβασμιώτατε, Σας ευχαριστούμε που με την ευλογία Σας φτάσαμε στο τέλος ενός υπέροχου ελληνορθόδοξου ταξιδίου στην Ελληνική Γη των Ιστορικών και Ηρωικών Καλαβρύτων. Είμαστε σίγουροι, ότι θα είναι ευλογημένο, καλό και σταθερό, διότι συνεχίζεται να πραγματοποιείται με την δική Σας ευλογία, ως Πατριώτη και Αγωνιστή και ως τα μάλιστα πεπειραμένου Οιακοστρόφου της κατά Καλάβρυτα & Αιγιαλεία Εκκλησίας.

Περαίνοντας τον λόγο, επιθυμώ βαθυμύχως και εκ μέσης καρδίας να ευχαριστήσω τόσο, τον Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη π. Ιερώνυμο Κάρμα, Καθηγούμενο της Σεβασμίας και Θεοτοσκεπάστου Ιεράς Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου όσο και τον Πρόεδρο της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης κ. Δημήτριο Βαρβιτσιώτη, για την τιμητική πρόσκληση, ώστε να παραβρεθώ, σήμερα, και ομιλήσω ενώπιον Σας.

Σας ευχαριστώ. 

Ηλίας Μογλενίδης