Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Χριστόδουλος (+ 28.01.2008) κατά τον Δεκέμβριο του έτους 2007 μας εμπιστεύθηκε την χειρόγραφη Διαθήκη του. Ἡταν εκ μέρους του μια πράξη αδελφικής αγάπης και υπέρτατης εμπιστοσύνης προς το ταπεινό πρόσωπό μας. Ήταν μια αναγνώριση και μια ηθική αποκατάσταση ενός γνήσιου πνευματικού εν Χριστώ αδελφού, ο οποίος περιφρονήθηκε και ταπεινώθηκε, επειδή υπηρετούσε την αλήθεια.
Η αρχική Διαθήκη είχε συνταχθεί στις 3 Νοεμβρίου 1989, όταν ήταν Μητροπολίτης Δημητριάδος. Στο αρχικό κείμενο ο μακαριστός έκαμε μια προσθήκη στις 9 Φεβρουαρίου 1994. Αλλά και ως Αρχιεπίσκοπος Αθηνών πλέον, στις 15 Μαΐου 2007 έκαμε μια νέα προσθήκη. Με την τελευταία προσθήκη ακύρωσε ή τροποποίησε τις προγενέστερες εγγραφές.
Η Διαθήκη, με προσωπική φροντίδα μας, ανοίχθηκε από το Πρωτοδικείο Αθηνών κατά τη Συνεδρίαση της 8ης Φεβρουαρίου 2008 και με τις υπ’ αριθμό 335, 336 και 337/08.02.2008 διαδοχικές Αποφάσεις του δημοσιεύθηκε σε τρία διαφορετικά αποσπάσματα, έτσι ώστε τελικά να αποτελέσουν τρεις (3) Διαθήκες.
Έγκυρη είναι μόνον η τρίτη Διαθήκη. Το κείμενό της δημοσιεύθηκε ήδη από τον ημερήσιο Τύπο των Αθηνών. Ωστόσο κατά την γνώμη μας αξία έχουν και ωρισμένα αποσπάσματα από την πρώτη Διαθήκη.
Θεωρήσαμε χρέος μας στη μνήμη του, αντί μνημοσύνου, να τα δημοσιοποιήσουμε σήμερα. Αιωνία σου η μνήμη, αλησμόνητε Αδελφέ.
+ Ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ & ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008
ΩΡΑ 08.00' π.μ.
1. ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Ἐν Βόλῳ τῆ 3 Νοεμβρίου 1989
Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ
Εἰς τό ὄνομα τῆς ἁγίας καί ὁμοουσίου καί ἀδιαιρέτου Τριάδος.
-Εἶμαι μόνος εἰς τήν κατοικίαν μου, ὅπως πάντοτε τά βράδυα, καί ἐπιθυμῶ νά ρυθμίσω τά κατ' ἐμέ, μέ πλήρη διαύγειαν καί σωφροσύνην, ἐνώπιον τοῦ ἐνδεχομένου τοῦ θανάτου μου.
-Μέ τήν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, καί παρά τήν ταπεινότητά μου, ἀνεδείχθην εἰς τό μέγιστον έν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἀξίωμα τοῦ Ἐπισκόπου, τό ὁποῖον ἐφρόντισα νά ὑπηρετήσω μέχρις ὥρας μέ πιστότητα καί ἀφοσίωσιν. Τοῦτο μέ ἕφερε συχνά εἰς ἀντιδικίαν καί ρῆξιν μέ διαφόρους ἀνθρώπους, ἐκφραστάς ἰδεῶν καί ἀπόψεων ἐλεγκτέων. Δέν μισῶ, οὕτε μνησικακῶ διά τούς ἐπικριτάς μου, ἤ τούς μισήσαντας καί πολεμήσαντάς με. Τούς συγχωρῶ ὅλους καί ζητῶ ἀπό ὅλους συγχώρησιν.- Ἰδιαιτέρως συγχωρῶ τούς ἀδικήσαντάς με διά λόγων ἤ δι’ ἔργων.
-Ἀσπάζομαι μέ ἀγάπην τοῦ πρῶτον συνεργάτην μου ἀρχιμ. Θεόκλητον Κουμαριανόν, πρωτοσύγκελον τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, πού μοιράζεται μαζί μου, κατά τά τελευταῖα αὐτά χρόνια, μέ παραδειγματικήν ἀφοσίωσιν καί εἰλικρινῆ αἰσθήματα, τούς κόπους, τίς ἀγωνίες μου καί τίς χαρές μου. Τόν εὐχαριστῶ δι' ὅλα, τοῦ ἀφήνω τήν πατρικήν εὐλογίαν μου καί τοῦ εὔχομαι καλήν σταδιοδρομίαν. Ἡ Ἐκκλησία, εἶμαι βέβαιος, ὅτι θά ἐκτιμήσει τά χαρίσματά του, καί, χωρίς ἐκείνος νά τό ἐπιδιώξη, διότι εἶναι σεμνός τήν ἀγαπᾶ εἰλικρινῶς, θά τόν ἀξιοποιήσει ὅπως τοῦ ἀξίζει. Εὐχαριστῶ ὅλους τούς ἐν Κυρίῳ συνεργάτας μου, τόν π. Θωμᾶν, τούς κληρικούς καί λαϊκούς τοῦ Γραφείου, τούς κληρικούς καί λαϊκούς συνεργάτας μου, διά τήν συμβολήν των εἰς τήν ἐπιτυχίαν τοῦ κοινοῦ μας ἔργου. Ἀσπάζομαι τοῦ ἐν Χριστῶ πατέρας καί ἀδελφούς μου τῆς Ἱ. Μονῆς Παναγίας Χρυσοπηγῆς, ἀπό τήν ὁποίαν προέρχομαι, καί τούς ὁποίους ἀγαπῶ καί τιμῶ .
........................................................................................................................................................................................................................................................................
1. ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Ἐν Βόλῳ τῆ 3 Νοεμβρίου 1989
Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ
Εἰς τό ὄνομα τῆς ἁγίας καί ὁμοουσίου καί ἀδιαιρέτου Τριάδος.
-Εἶμαι μόνος εἰς τήν κατοικίαν μου, ὅπως πάντοτε τά βράδυα, καί ἐπιθυμῶ νά ρυθμίσω τά κατ' ἐμέ, μέ πλήρη διαύγειαν καί σωφροσύνην, ἐνώπιον τοῦ ἐνδεχομένου τοῦ θανάτου μου.
-Μέ τήν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, καί παρά τήν ταπεινότητά μου, ἀνεδείχθην εἰς τό μέγιστον έν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἀξίωμα τοῦ Ἐπισκόπου, τό ὁποῖον ἐφρόντισα νά ὑπηρετήσω μέχρις ὥρας μέ πιστότητα καί ἀφοσίωσιν. Τοῦτο μέ ἕφερε συχνά εἰς ἀντιδικίαν καί ρῆξιν μέ διαφόρους ἀνθρώπους, ἐκφραστάς ἰδεῶν καί ἀπόψεων ἐλεγκτέων. Δέν μισῶ, οὕτε μνησικακῶ διά τούς ἐπικριτάς μου, ἤ τούς μισήσαντας καί πολεμήσαντάς με. Τούς συγχωρῶ ὅλους καί ζητῶ ἀπό ὅλους συγχώρησιν.- Ἰδιαιτέρως συγχωρῶ τούς ἀδικήσαντάς με διά λόγων ἤ δι’ ἔργων.
-Ἀσπάζομαι μέ ἀγάπην τοῦ πρῶτον συνεργάτην μου ἀρχιμ. Θεόκλητον Κουμαριανόν, πρωτοσύγκελον τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, πού μοιράζεται μαζί μου, κατά τά τελευταῖα αὐτά χρόνια, μέ παραδειγματικήν ἀφοσίωσιν καί εἰλικρινῆ αἰσθήματα, τούς κόπους, τίς ἀγωνίες μου καί τίς χαρές μου. Τόν εὐχαριστῶ δι' ὅλα, τοῦ ἀφήνω τήν πατρικήν εὐλογίαν μου καί τοῦ εὔχομαι καλήν σταδιοδρομίαν. Ἡ Ἐκκλησία, εἶμαι βέβαιος, ὅτι θά ἐκτιμήσει τά χαρίσματά του, καί, χωρίς ἐκείνος νά τό ἐπιδιώξη, διότι εἶναι σεμνός τήν ἀγαπᾶ εἰλικρινῶς, θά τόν ἀξιοποιήσει ὅπως τοῦ ἀξίζει. Εὐχαριστῶ ὅλους τούς ἐν Κυρίῳ συνεργάτας μου, τόν π. Θωμᾶν, τούς κληρικούς καί λαϊκούς τοῦ Γραφείου, τούς κληρικούς καί λαϊκούς συνεργάτας μου, διά τήν συμβολήν των εἰς τήν ἐπιτυχίαν τοῦ κοινοῦ μας ἔργου. Ἀσπάζομαι τοῦ ἐν Χριστῶ πατέρας καί ἀδελφούς μου τῆς Ἱ. Μονῆς Παναγίας Χρυσοπηγῆς, ἀπό τήν ὁποίαν προέρχομαι, καί τούς ὁποίους ἀγαπῶ καί τιμῶ .
........................................................................................................................................................................................................................................................................
2. ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
- Ὑπήρξα προνομιοῦχος, ποιμάνας λαόν ἐκλεκτόν καί φιλοπρόοδον. Εἰς τούς ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας ἀγῶνας μου ὑπήρξα ἐνίοτε σκληρός, ἀλλ' οὐδέποτε ἄδικος. Δέν μισῶ κανένα, ὅλους ἀγαπῶ καί δι' ὅλους προσεύχομαι. Παρακαλῶ τόν λαόν μας νά ἀποβάλη τάς κατά τῆς Ἐκκλησίας προκαταλήψεις του, τούς γονεῖς παρακαλῶ νά ὁδηγοῦν τά παιδιά των εἰς Χριστόν, τούς νέους ἐξορκίζω νά βιώσουν τήν εὐτυχία κοντά εἰς τήν πίστιν.
- Τούς Σεβ. Μητροπολίτας Πειραιῶς κ. Καλλίνικον καί Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιον, μεθ' ὧν συνδέομαι πνευματικῶς ἐπί 30ετίαν, ἀσπάζομαι ἐν Κυρίῳ, ζητῶ συγχώρησιν δι' ὅ,τι τούς ἐπίκρανα καί τούς παρακαλῶ νά εὔχονται ὑπέρ τῆς ψυχῆς μου.
- Καί τώρα ἄς μοῦ ἐπιτραπῆ, ἀποχαιρετώντας ὅλους, νά ἐπαναλάβω τούς λόγους του Ἁγίου Συμεών, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, πού ἀπηύθυνε πρός τό ποίμνιόν του, ὅταν ἀνεχώρει διά τήν Κων/λιν:
" Παρατίθημι δέ καί αὐτός ὑμᾶς τῷ Θεῷ καί τῇ δυνάμει τῆς χάριτος αὐτοῦ, ὅς καί ἐξοικονομήσει πρός πᾶν ἀγαθόν ὑμᾶς καί ἐν ἀγάπη πορεύομαι......Ἐξαιτοῦμαι δέ ὑμῖν τήν ἀπό Θεοῦ εὐλογίαν καί τήν εἰρήνην καί σκέπην καί τήν βοήθειαν. Παραγγέλω δέ ὑμᾶς διά τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα πάντες ἀγάπην ἔχητε ἐν Χριστῶ καί εἰρήνην ἐν ἀλλήλοις, ἵν' ἕκαστος ὑμῶν τό ἔργον αὐτοῦ σωτηριωδῶς ἐνεργῇ...."
- Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον με τῆ μεσιτεία Σου· Σταυρέ βοήθει μοι· ἅγιε νεομάρτυς Ἀπόστολε, ἅγιε νεομάρτυς Σταμάτιε, ἅγιε Γεράσιμε, ἅγιε Συμεῶν, ἅγιε Γεδεών, ἅγιε Ἀντώνιε, ἅγιε Τριαντάφυλλε, ἅγιε Λαυρέντιε, ἅγιε Κοσμᾶ, ἅγιε Γρηγόριε Ε', ὅσιε Χριστόδουλε, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἐμοῦ.
- Ἀδελφοί καί πατέρες, μοναχοί μονάστριαι, παιδιά μου σᾶς ἁγαπῶ ὅλους. Χαίρετε. Καλήν ἀντάμωσιν!
..............................................................................................................................
- Τούς Σεβ. Μητροπολίτας Πειραιῶς κ. Καλλίνικον καί Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιον, μεθ' ὧν συνδέομαι πνευματικῶς ἐπί 30ετίαν, ἀσπάζομαι ἐν Κυρίῳ, ζητῶ συγχώρησιν δι' ὅ,τι τούς ἐπίκρανα καί τούς παρακαλῶ νά εὔχονται ὑπέρ τῆς ψυχῆς μου.
- Καί τώρα ἄς μοῦ ἐπιτραπῆ, ἀποχαιρετώντας ὅλους, νά ἐπαναλάβω τούς λόγους του Ἁγίου Συμεών, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, πού ἀπηύθυνε πρός τό ποίμνιόν του, ὅταν ἀνεχώρει διά τήν Κων/λιν:
" Παρατίθημι δέ καί αὐτός ὑμᾶς τῷ Θεῷ καί τῇ δυνάμει τῆς χάριτος αὐτοῦ, ὅς καί ἐξοικονομήσει πρός πᾶν ἀγαθόν ὑμᾶς καί ἐν ἀγάπη πορεύομαι......Ἐξαιτοῦμαι δέ ὑμῖν τήν ἀπό Θεοῦ εὐλογίαν καί τήν εἰρήνην καί σκέπην καί τήν βοήθειαν. Παραγγέλω δέ ὑμᾶς διά τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα πάντες ἀγάπην ἔχητε ἐν Χριστῶ καί εἰρήνην ἐν ἀλλήλοις, ἵν' ἕκαστος ὑμῶν τό ἔργον αὐτοῦ σωτηριωδῶς ἐνεργῇ...."
- Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον με τῆ μεσιτεία Σου· Σταυρέ βοήθει μοι· ἅγιε νεομάρτυς Ἀπόστολε, ἅγιε νεομάρτυς Σταμάτιε, ἅγιε Γεράσιμε, ἅγιε Συμεῶν, ἅγιε Γεδεών, ἅγιε Ἀντώνιε, ἅγιε Τριαντάφυλλε, ἅγιε Λαυρέντιε, ἅγιε Κοσμᾶ, ἅγιε Γρηγόριε Ε', ὅσιε Χριστόδουλε, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἐμοῦ.
- Ἀδελφοί καί πατέρες, μοναχοί μονάστριαι, παιδιά μου σᾶς ἁγαπῶ ὅλους. Χαίρετε. Καλήν ἀντάμωσιν!
..............................................................................................................................
3. Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗ και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Η ΔΙΑΘΗΚΗ
..........................................................................................................................................
1. Ἅπαντα τά ἄμφιά μου ἀφήνω εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν Ἀθηνῶν, προκειμένου τά καταλληλότερα νά τοποθετηθοῦν εἰς τό ὑπό σύστασιν Ἑκκλ. Μουσεῖον. (Ι.Ἀ.Ἀ.)
2. Ἅπαντά τά βιβλία μου ἀφήνω ἐπίσης εἰς τήν Ι.Α.Α. διά νά ἀπαρτίσουν τήν πρώτην προῖκα τῆς ὑπό σύστασιν Ἑκκλησιαστικῆς Βιβλιοθήκης δι’ ἥν προώρισται τό ἐν Ψυρρῆ ἀναπαλαιωθέν ἤδη κτίριον τοῦ ποτέ Κακουργοδικείου.
3. Ἅπαντα τά κινητά τῆς κατοικίας μου ἔν τε Πλάκᾳ καί ἐν Π. Ψυχικῶ, ἀνήκοντα εἰς ἐμέ (π.χ. εἰκόνες , ἀργυρά) καταλίπω εἰς τό ὑπό σύστασιν κατά τά ἄνω Ἑκκλησιαστικόν Μουσεῖον.
4. Τά ἀτομικά μου εἴδη (ράσα κλπ.) νά κατανεμηθοῦν ἀνά ἕν εἰς τούς καλούς μου συνεργάτες εἰς τήν διοίκησιν & τήν ἱεραποστολήν.
5. Ἡ ἐπίπλωσις τῶν δύο κατοικῶν μου ἀνήκει εἰς τήν Ἱ.Ἀ.Ἀ.
6. Ἐπαναλαμβάνω ὅτι χρήματα δέν ἔχω. Ἐξαιρέτως εἰς τόν πολύτιμον ἐπί πολλά ἔτη ὑπηρετήσαντά με Πρωτοσύγκελλον π. Συνοδινόν ἀφήνω ἕνα σέτ ἐγκολπίου καί Σταυροῦ. Ὑπῆρξεν πιστός, ἔντιμος, ἀδέκαστος, δίκαιος, ἰσχυρός κατά τήν θέλησιν.
7- Ὅσα τινα χρήματα εὑρεθοῦν τυχόν εἰς τά θυλακιά μου νά δοθοῦν εἰς αὐτόν. Ὁ ἀδελφός μου Ἰωάννης ἔχει τά πρός τό ζῇν ἀναγκαῖα ἐκ τῆς συνταξεώς του..
8- Εἰς τόν ἀφοσιωμένον καί μέχρι τέλους διακονήσαντα με μετ' αὐταπαρνήσεως παραδειγματικῆς Βρεσθένης Θεόκλητον ἀφήνω μίαν πλήρη στολήν. Καί τήν εὐχήν μου.
9- Ἀνά ἕν ἐγκόλπιον νά δοθῆ ὡς ἐνθύμιον εἰς τούς π. Ἐπιφάνιον, Ἰωαννίκιον καί Ἄνθιμον.
Πάντα τά ἐξαιρέτως δωρούμενα ἀφαιροῦνται ἐκ τοῦ καταλόγου τῶν πρός τό Ἐκκλ. Μουσεῖον προοριζομένων.
10- Τό ἀρχεῖον μου ἀποτελούμενον ἀπό χιλιάδας δημοσιευμάτων, ἐπιστολῶν, φακέλλων κλπ. τό ὁποῖον ἔχει ἡλεκτρονικῶς ταξινομηθῆ ἀφήνω εἰς τόν π. Θωμᾶν πρός ἀξιοποίησιν.
Ἐκτελεστάς ἀφήνω τούς α) Σεβ. Βρεσθένης κ. Θεόκλητον καί π. Θωμᾶν Συνοδινόν.
15ῃ Μαΐου 2007
+ Ο ΑΘΗΝΩΝ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ
..........................................................................................................................................
1. Ἅπαντα τά ἄμφιά μου ἀφήνω εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν Ἀθηνῶν, προκειμένου τά καταλληλότερα νά τοποθετηθοῦν εἰς τό ὑπό σύστασιν Ἑκκλ. Μουσεῖον. (Ι.Ἀ.Ἀ.)
2. Ἅπαντά τά βιβλία μου ἀφήνω ἐπίσης εἰς τήν Ι.Α.Α. διά νά ἀπαρτίσουν τήν πρώτην προῖκα τῆς ὑπό σύστασιν Ἑκκλησιαστικῆς Βιβλιοθήκης δι’ ἥν προώρισται τό ἐν Ψυρρῆ ἀναπαλαιωθέν ἤδη κτίριον τοῦ ποτέ Κακουργοδικείου.
3. Ἅπαντα τά κινητά τῆς κατοικίας μου ἔν τε Πλάκᾳ καί ἐν Π. Ψυχικῶ, ἀνήκοντα εἰς ἐμέ (π.χ. εἰκόνες , ἀργυρά) καταλίπω εἰς τό ὑπό σύστασιν κατά τά ἄνω Ἑκκλησιαστικόν Μουσεῖον.
4. Τά ἀτομικά μου εἴδη (ράσα κλπ.) νά κατανεμηθοῦν ἀνά ἕν εἰς τούς καλούς μου συνεργάτες εἰς τήν διοίκησιν & τήν ἱεραποστολήν.
5. Ἡ ἐπίπλωσις τῶν δύο κατοικῶν μου ἀνήκει εἰς τήν Ἱ.Ἀ.Ἀ.
6. Ἐπαναλαμβάνω ὅτι χρήματα δέν ἔχω. Ἐξαιρέτως εἰς τόν πολύτιμον ἐπί πολλά ἔτη ὑπηρετήσαντά με Πρωτοσύγκελλον π. Συνοδινόν ἀφήνω ἕνα σέτ ἐγκολπίου καί Σταυροῦ. Ὑπῆρξεν πιστός, ἔντιμος, ἀδέκαστος, δίκαιος, ἰσχυρός κατά τήν θέλησιν.
7- Ὅσα τινα χρήματα εὑρεθοῦν τυχόν εἰς τά θυλακιά μου νά δοθοῦν εἰς αὐτόν. Ὁ ἀδελφός μου Ἰωάννης ἔχει τά πρός τό ζῇν ἀναγκαῖα ἐκ τῆς συνταξεώς του..
8- Εἰς τόν ἀφοσιωμένον καί μέχρι τέλους διακονήσαντα με μετ' αὐταπαρνήσεως παραδειγματικῆς Βρεσθένης Θεόκλητον ἀφήνω μίαν πλήρη στολήν. Καί τήν εὐχήν μου.
9- Ἀνά ἕν ἐγκόλπιον νά δοθῆ ὡς ἐνθύμιον εἰς τούς π. Ἐπιφάνιον, Ἰωαννίκιον καί Ἄνθιμον.
Πάντα τά ἐξαιρέτως δωρούμενα ἀφαιροῦνται ἐκ τοῦ καταλόγου τῶν πρός τό Ἐκκλ. Μουσεῖον προοριζομένων.
10- Τό ἀρχεῖον μου ἀποτελούμενον ἀπό χιλιάδας δημοσιευμάτων, ἐπιστολῶν, φακέλλων κλπ. τό ὁποῖον ἔχει ἡλεκτρονικῶς ταξινομηθῆ ἀφήνω εἰς τόν π. Θωμᾶν πρός ἀξιοποίησιν.
Ἐκτελεστάς ἀφήνω τούς α) Σεβ. Βρεσθένης κ. Θεόκλητον καί π. Θωμᾶν Συνοδινόν.
15ῃ Μαΐου 2007
+ Ο ΑΘΗΝΩΝ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ