Άγιος Διάδοχος Επίσκοπος
Φωτικής της Παλαιάς Ηπείρου (29 Μαρτίου)
Άγιος Διάδοχος, Επίσκοπος
Φωτικής, είναι μία μεγάλη πατερική και μοναχική φυσιογνωμία του 5ου αιώνος μ.Χ.
Το έτος 458 μ.Χ. υπογράφει, ως Επίσκοπος Φωτικής, μαζί με άλλους Ηπειρώτες Επισκόπους,
επιστολή προς τον αυτοκράτορα Λέοντα τον Α’ περί του θανάτου του Προτερίου
Αλεξανδρείας, την οποία επιστολή πιθανώς συνέταξε ο ίδιος. Ως εκ τούτου είναι
προφανές ότι ο Άγιος Διάδοχος αναδείχθηκε σε Επίσκοπο Φωτικής μεταξύ των ετών
451 – 458 μ.Χ.
Ο ιερός Φώτιος διασώζει πληροφορία της συνοδικής Επιστολής του Σωφρονίου Ιεροσολύμων, κατά την οποία μεταξύ των κυριοτέρων αντιπάλων των Μονοφυσιτών ήταν και ο Άγιος Διάδοχος, αν και η αρχιερατεία του τοποθετείται στην μετά την Σύνοδο της Χαλκηδόνος εποχή. Ο Επίσκοπος Βίτης Βίκτωρ, κατά το έτος 486 μ.Χ., στην Ιστορία του διωγμού της Αφρικανικής Επαρχίας χαρακτηρίζει τον Άγιο «ως άξιο παντός είδους επαίνου, διότι σώζονται πολυάριθμα μνημεία λόγου του υπέρ του καθολικού δόγματος». Από αυτό υποθέτουμε ότι ο Άγιος Διάδοχος πρέπει να κοιμήθηκε προ του 486 μ.Χ., που ήταν το έτος συγγραφής της Ιστορίας του Βίκτωρος.
Ο ιερός Φώτιος διασώζει πληροφορία της συνοδικής Επιστολής του Σωφρονίου Ιεροσολύμων, κατά την οποία μεταξύ των κυριοτέρων αντιπάλων των Μονοφυσιτών ήταν και ο Άγιος Διάδοχος, αν και η αρχιερατεία του τοποθετείται στην μετά την Σύνοδο της Χαλκηδόνος εποχή. Ο Επίσκοπος Βίτης Βίκτωρ, κατά το έτος 486 μ.Χ., στην Ιστορία του διωγμού της Αφρικανικής Επαρχίας χαρακτηρίζει τον Άγιο «ως άξιο παντός είδους επαίνου, διότι σώζονται πολυάριθμα μνημεία λόγου του υπέρ του καθολικού δόγματος». Από αυτό υποθέτουμε ότι ο Άγιος Διάδοχος πρέπει να κοιμήθηκε προ του 486 μ.Χ., που ήταν το έτος συγγραφής της Ιστορίας του Βίκτωρος.
Ο Άγιος Διάδοχος είναι κατ
εξοχήν ασκητικός συγγραφέας, πλαισιώνει όμως την ασκητική του με τη θεολογία.
Και ενώ παρουσιάζει το δικό του πρωτότυπο τρόπο εκφράσεως, δεν απομακρύνεται
από τα παραδεδεγμένα. Ως προς την θεολογική έκφραση διακρίνεται για τη
λεπτότητα, την ακρίβεια και τη θέρμη. Είναι άγνωστος ο αριθμός των έργων του
Αγίου Διαδόχου, αλλά έχουν διασωθεί τρία: «Όρασις», «Λόγος εις την Ανάληψιν του
Κυρίου» και «Λόγος ασκητικός γνώσεως πρακτικής και διακρίσεως πνευματικής».
Το βιβλίο με τίτλο «Τα εκατόν γνωστικά κεφάλαια» είναι το σπουδαιότερο βιβλίο του Αγίου Διαδόχου Φωτικής. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, στο βιβλίο αυτό γίνεται λόγος για τη γνώση του Θεού, που είναι υπαρξιακή και όχι εγκεφαλική – στοχαστική.
Το βιβλίο με τίτλο «Τα εκατόν γνωστικά κεφάλαια» είναι το σπουδαιότερο βιβλίο του Αγίου Διαδόχου Φωτικής. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, στο βιβλίο αυτό γίνεται λόγος για τη γνώση του Θεού, που είναι υπαρξιακή και όχι εγκεφαλική – στοχαστική.
Ο Άγιος Διάδοχος στο προοίμιο
του βιβλίου αυτού εκθέτει τους «δέκα όρους», που είναι κατά κάποιο τρόπο τα
κύρια σημεία του βιβλίου και θα μπορούσαμε κατ’ επέκταση να ισχυρισθούμε ότι
είναι οι δέκα όροι της πνευματικής ζωής. Συγκεκριμένα γράφει:
- Πρώτος όρος της πίστεως: Έννοια περί Θεού
απαθής. Η πίστη είναι η απαθής έννοια περί Θεού.
- Δεύτερος όρος της ελπίδος: εκδημία του νου
εν αγάπη προς τα ελπιζόμενα. Μετά την πίστη απαραίτητη προϋπόθεση της
πνευματικής ζωής είναι η ελπίδα. Τα ελπιζόμενα είναι η Βασιλεία του Θεού.
- Τρίτος όρος της υπομονής: Τον αόρατον ως
ορατόν ορώντα τοις της διανοίας οφθαλμοίς αδιαλείπτως καρτερείν. Η υπομονή
είναι απαραίτητος όρος για την πνευματική ζωή, γιατί η πορεία αυτή
συνεπάγεται πολλές μεταβολές και αλλοιώσεις.
- Τέταρτος όρος της αφιλαργυρίας: Ούτω
θέλειν το μη έχειν ως θέλειν τις το έχειν. Η πορεία προς τον Θεό πρέπει να
γίνεται με απαθή τρόπο. Μέσα σε αυτή την προοπτική τίθεται και η
αφιλαργυρία – ακτημοσύνη.
- Πέμπτος όρος της επιγνώσεως: Αγνοείν
εαυτόν εν τω εκστήναι τον Θεόν. Η επίγνωση των αμαρτημάτων μας είναι
απαραίτητη προϋπόθεση της πορείας της αναγεννήσεως του ανθρώπου.
- Έκτος όρος της ταπεινοφροσύνης: Λήθη των
κατορθουμένων προσεχής. Η ταπεινοφροσύνη είναι απαραίτητος όρος της
πορείας του ανθρώπου προς την ένωσή του με τον Θεό.
- Έβδομος όρος της αοργησίας: Επιθυμία πολλή
του μη οργίζεσθαι. Η πνευματική πορεία του ανθρώπου προς τον Θεό είναι
πορεία αγάπης και προς την αγάπη, οπότε δεν είναι δυνατόν να υπάρχει
κατάσταση οργής, ως παρά φύση ενέργεια του θυμικού της ψυχής.
- Όγδοος όρος της αγνείας: Αίσθησις αεί
κεκολλημένη Θεώ. Όταν μεταμορφώνονται οι ψυχικές και σωματικές δυνάμεις
από τη Θεία Χάρη, τότε ο άνθρωπος διακρίνεται για την αγνότητα και την
καθαρότητα και αισθάνεται ολοκληρωτικά παραδομένος στον Θεό.
- Ένατος όρος της αγάπης: Αύξησις φιλίας
προς τους υβρίζοντας. Η αγάπη είναι ενδυνάμωση της φιλίας προς αυτούς που
μας υβρίζουν.
·
Δέκατος όρος της τελείας αλλοιώσεως: Εν τρυφή
Θεού χαράν ηγείσθαι το στυγνόν του θανάτου. Ο τελευταίος όρος της πνευματικής
ζωής και της προσωπικής αναγεννήσεως του ανθρώπου συνδέεται στενότατα με την
τέλεια αλλοίωση. Η αλλοίωση είναι η μεταμόρφωση του ανθρώπου, η απαλλαγή του
από τις μεταπτωτικές ενέργειες και η πλήρωσή του από την ενέργεια του Παναγίου
Πνεύματος.
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ "ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ" ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΩΝ
Πρωτ. Βασίλειος Γιαννακόπουλος
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Πρεσβυτέρα Νικολίτσα Γκοτσοπούλου
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ
+ ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
Πρωτ. Βασίλειος Γιαννακόπουλος
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Πρεσβυτέρα Νικολίτσα Γκοτσοπούλου
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ
+ ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~