Τρίτη 11 Μαΐου 2010

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ (+05.05.2010)


ΛΙΓΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ

Ευάρεστος τω Θεω γενομένη, ηγαπήθη·
και ζώσα μεταξύ αμαρτωλών, μετετεθη·
ηρπάγη, μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτής
ή δόλος απατήση ψυχήν αυτής.
(Σοφ. Σολομώντος, 4, 7-14)



Αγαπητοί αδελφοί,
Yπάρχουν στιγμές που δεν πρέπει να ομιλεί κάποιος. Υπάρχουν στιγμές που πρέπει να τις βιώνεις μόνο με την σιωπή. Σε μερικές περιπτώσεις είναι αρκετό να πλησιάσεις τον πονεμένο αδελφό σου, να του σφίξεις το χέρι, να του δείξεις την αγάπη σου, να του δώσεις ένα φίλημα αγνής αγάπης και τίποτε περισσότερο. Αυτό είναι αρκετό! Πολλές φορές δεν χρειάζεται ή δέν ταιριάζει τίποτε άλλο, γιατί μπορεί να είναι περισσό.
Παρά ταύτα όταν ευρίσκεται κάποιος σ’ αυτήν την θέση, όπου είναι ο ομιλών, υπάρχουν πρόσθετες υποχρεώσεις. Πώς μπορεί κανείς να αντιπαρέλθει αυτό που εμείς σήμερα βιώνουμε; Τον βίαιο θάνατο μιας νέας υπάρξεως και την μη εμφάνιση στη ζωή αυτή μιας άλλης υπάρξεως, η οποία ερχόταν, αλλά τελικά και αυτή τελικά δεν πρόκειται να ατενίσει την πρόσκαιρη τούτη ζωή; Είναι λοιπόν ανάγκη, παραβιάζοντας την σιωπή, που θα ήταν αναγκαία τούτη την ώρα, να πούμε δυό λόγια και να πλέξουμε με λόγια αγάπης ένα στεφάνι από λουλούδια, για να το καταθέσουμε εις μνήμην της θανούσης και πρός ανακούφισιν εκείνων των γονέων καί του συζύγου της Αγγελικής, οι οποίοι τώρα βιώνουν το μεγάλο πόνο της ζωής τον.
______Αλλά για τον ομιλούντα και πάλι το πρόβλημα είναι πολύ δύσκολο. Πως και τι να ομιλήσει κάποιος σε μια τέτοια στιγμή πόνου και υπερτάτης οδύνης; Να ομιλήσω θεολογικά, να αναφερθώ στην αθανασία της ψυχής, στην αιωνιότητα, να αναπτύξω δηλ. την διδασκαλία της Εκκλησίας μας; Σε μια τέτοια περίπτωση κινδυνεύω να ακούσω επικρίσεις εκ μέρους σας: «Ο Δεσπότης μας είναι εκτός τόπου και χρόνου!», θα ψελλίσουν ίσως μερικοί! Να ομιλήσω ανθρώπινα, κοινωνικά; Κινδυνεύω να κατηγορηθώ, ότι ξύνω πληγές στο κοινωνικό σώμα και γι’ αυτό να θεωρηθώ απαράδεκτος! Έτσι λοιπόν αυτός που ευρίσκεται στη θέση αυτή σήμερα πρέπει νά είναι ακροβάτης! Να παρηγορήσει, χωρίς να πληγώσει! Να διδάξει, χωρίς να κουράσει! Να σπογγίσει δάκρυα, αλλά και να καταγγείλει!
______Ομολογώ πως κατά την διάρκεια της Επισκοπικής μου Διακονίας πολύ λίγες φορές έχω βρεθεί σε τόσο δύσκολη θέση! Αλλά παρά ταύτα πρέπει να το τολμήσω. Να τολμήσω λοιπόν μια ακροβασία, να συνδέσω τα ασύνδετα, να ομιλήσω και θεολογικά και ανθρώπινα, επειδή έτσι το επιβάλλει η ανάγκη.
_______Η αγαπητή μας Αγγελική Παπαθανασοπούλου είναι ένα θύμα! Είναι θύμα του κοινωνικού συστήματος. Χαρακτηριστικό της σύγχρονης κοινωνίας είναι: η διχόνοια, η διχογνωμία, η διχοστασία, η φιλονικία, η βιαιοπραγία και γενικώτερα το μίσος μεταξύ των ανθρώπων. Τα φαινόμενα αυτά κυριαρχούν μέσα στην οικογένεια, στην συγγένεια, στη γειτονιά, στο χώρο της εργασίας, στην κοινωνία μας.
Τα φαινόμενα αυτά, δυστυχώς, κυριαρχούν ακόμα και μέσα σ’ αυτό που ονομάζουν «Ναό της Δημοκρατίας!» Διχογνωμίες και φιλονικίες, διαπληκτισμούς, απειλές και ύβρεις απαντάμε τόσο εντός όσο και εκτός της Βουλής! Ως εφιάλτης, ηχούν στα αυτιά μου αυτά τα λόγια που ακούστηκαν προχθές έξω από τό Κατάστημα της Τράπεζας, όπου η Αγγελική και τά άλλα θύματα εργαζόντουσαν: «Θά καείτε, επειδή δουλεύετε»!
______Ως Μητροπολίτης δεν γνωρίζω τι να πρωτοθρηνήσω: την εντός της Βουλής εικόνα, όπου ο ένας υβρίζει τον άλλον, μεταθέτει τις ευθύνες στον άλλο και ουδείς έχει την δύναμη να αναλάβει της ευθύνες του για το σημερινό κατάντημα αυτού του δοξασμένου τόπου; Ή την εκτός Βουλής εικόνα, την εικόνα της κοινωνίας; Την παρακμή και την ηθική εξαχρείωση, την οποία εμφανίζει σήμερα ο άλλοτε ευγενής ελληνικός λαός; Μια εικόνα φρίκης, που μου θυμίζει καιρούς χαλεπούς, την εποχή δηλ. που εγώ ήμουνα μικρό παιδί, την εποχή του λεγομένου εμφυλίου πολέμου, όπου τραγούδι κάποιων ήταν τό «αδελφός, τον αδελφό να σκοτώνει»! Και σήμερα περίπου το ίδιο σύνθημα ακούγεται, η διατύπωσις έχει αλλάξει! «ΘΑ ΚΑΕΙΤΕ, ΓΙΑΤΙ ΔΟΥΛΕΥΕΤΕ»! «ΔΕΝ ΜΑΣ ΝΟΙΑΖΕΙ, ΝΑ ΚΑΟΥΝ»! Είναι αυτά τά ίδια τά λόγια τα οποία ακούστηκαν στην οδό Σταδίου, έξω από τήν Τράπεζα! Έλληνες στρέφονταν εναντίον Ελλήνων!
________Η Αγγελική μας λοιπόν, υπήρξε θύμα αυτής της αντιλήψεως, αυτού του εκρηκτικού μείγματος. Οδηγήθηκε στο θάνατο μ’ ένα βίαιο και συγχρόνως αποτρόπαιο τρόπο, χωρίς λόγο, χωρίς αιτία, χωρίς ενοχές. Το μόνο αδίκημά της ήταν ότι ήταν τίμια στο καθήκον της. Βρισκόταν εκεί που είχε υποχρέωση, στη δουλειά της. Εξυπηρετούσε το κοινωνικό σύνολο και όταν κάποιοι της έλεγαν «φύγε-φύγε» εκείνη έλεγε «ΟΧΙ»! Θα μείνω επειδή η εργοδοσία μου μέ διέταξε να παραμείνω στη θέση μου, νά επιτελέσω το καθήκον μου.
________Η Αγγελική έφυγε, μας άφησε όμως ένα μήνυμα: ότι η κοινωνία μας, αυτή η σημερινή κοινωνία όπως την καταντήσαμε, αν δεν αλλάξει οδηγείται στην αποσύνθεση, στην αυτοκαταστροφή! Ας το μετρήσουμε σήμερα όλοι μας αυτό. Ας συλλάβουμε το μήνυμα, όσο ακόμη είναι καιρός. Οφείλουμε να αλλάξουμε τρόπο ζωής, αν θέλουμε να επιβιώσουμε! Τώρα όμως μέ ένα τέτοιο μήνυμα, που μας άφησε η Αγγελική με το θάνατό της, μας υποχρεώνει και να τα στοχαστούμε και να μιλήσουμε θεολογικά.

Αγαπητοί μου Αδελφοί,
________Η τραγική λοιπόν εικόνα που εμφανίζει σήμερα η κοινωνία μας είναι αποτέλεσμα της αποστασίας μας από τον Θεό. Η ευσέβεια, η θρησκευτική ζωή, η κοινωνική συνοχή, η αφοσίωση του άντρα προς τη γυναίκα και της γυναίκας προς τον άντρα, η όμορφη ελληνική οικογένεια, η ελληνική παράδοση, κυρίως όμως η προς τον Θεό ευλάβεια, φρονηματίζουν τον άνθρωπο, τον δένουν με την αρετή, τον οδηγούν στην ευτυχία, του γαληνεύουν την ψυχή, τον καθιστούν χρήσιμο όχι μόνο στον εαυτόν του αλλά και στους άλλους.
________Αντιθέτως η απομάκρυνση από τον Θεό αγριεύει τον άνθρωπο και αυτό το βλέπουμε πληθωρικά σε τούτες τις τελευταίες ημέρες. Οι Λατίνοι το είπαν από παληά: «Homο homini lupus», δηλ. «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος»! Ο άνθρωπος αγριεύει όταν δεν διάγει, όπως ορίζει ο Θεός. Ο Πολωνός πολιτικός Lech Valessa είπε: «Άνθρωπος χωρίς Θεό είναι επικίνδυνος!». Αλλά και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, διά του Μεγάλου Βασιλείου, είπαν: «Άνθρωπος, αποστάς του Θεού, θηριώδης η δαιμονιώδης γίνεται!». Δηλ. ο άνθρωπος, που απομακρύνεται από τον Θεό, γίνεται ή θηρίο ή δαίμονας. Έτσι διαχρονικά διάφορα πρόσωπα, πολιτικοί, φιλόσοφοι και πατέρες της Εκκλησίας μας με το δικο τους τρόπο ο καθένας ετόνισαν, ότι ο άνθρωπος, για να είναι επωφελής και άρα χρήσιμος στην Κοινωνία, πρέπει να οδηγήται από τον Θεό! Άνθρωπος είναι το μοναδικό δημιούργημα του Θεού, που στέκεται όρθιο και βλέπει πρός τα πάνω. Η λέξη άνθρωπος παράγεται από το «άνω»και τό «θρώσκω», που σημαίνει ατενίζω, βλέπω ψηλά! Είναι ανάγκη λοιπόν ο άνθρωπος να βλέπει προς τα πάνω, να έχει δηλ. μεταφυσική αναφορά, να αγωνίζεται εναντίον των παθών του, να ευαρεστεί στο Θεόν και στους ανθρώπους. Τέλος ο Κύριός μας το είπε ακόμη πιο καθαρά: « Εγώ ειμί Η ΟΔΟΣ και Η ΑΛΗΘΕΙΑ και Η ΖΩΗ!»
______Αποτέλεσμα λοιπόν αυτής της αποστασίας μας από το δρόμο του Θεού είναι η χαλάρωση των ηθών, η βία και η μοχθηρία, διά των οποίων και η Κοινωνία διαλύεται και αυτοκαταστρέφεται και αθώα θύματα δημιουργούνται. Ό,τι φεύγουν άνθρωποι τόσο πρόωρα από την ζωή! Δεν πρόλαβαν να χαρούν το γάμο τους, την μητρότητα, την ίδια τη ζωή! Διαχρονικά λοιπόν και πανανθρώπινα ομολογείται, ότι η ΑΡΕΤΗ υπηρετεί τη ΖΩΗ ενώ η κακία επάγει το θάνατο.
________Αυτό καθαρά συνέβη και με την Αγγελική μας. Μας το είπε πολύ καθαρά μια τοπική εφημερίδα σήμερα: «ΔΟΛΟΦΟΝΗΣΑΝ ΕΝΑΝ ΑΓΓΕΛΟ» γράφει στην π΄ρωτη σελίδα της. Ακόμη πιό καθαλά μας το είπε ο Λόγος του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη. Ήσαν τα λόγια, που ανέφερα στην αρχή αυτής της ταπεινής ομιλίας μου: «ευάρεστος τω Θεώ γενομένη, ηγαπήθη· και ζώσα μεταξύ αμαρτωλών, μετετέθη». Δηλ. επειδή ευαρέστησε στο Θεό με τη ζωή της, την αγάπησε ο Θεός· και ακριβώς επειδή ζούσε μεταξύ αμαρτωλών, την πήρε μαζί Του ο Θεός, την μετέθεσε από αυτή τη ζωή στην αιωνιότητα! Και ο Σοφός Σολομών προσθέτει: «ηρπάγη, μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτής ή δόλος απατήση ψυχήν αυτής». Ἠτοι: την άρπαξε βιαίως (ο Θεος), δηλ. δεν έφυγε φυσιολογικά, την άρπαξε από τη ζωή ο Θεός, ώστε για να μη χαλάσει ο κόσμος την ωραία ψυχή της, να μη ομοιωθή με τους κακούς ανθρώπους, να μην απατηθή απ’ τη ζωή και από τους κακούς ανθρώπους, για να μη ομοιάσει με αυτούς. Κι αν θέλετε, να σας το πω ολόκληρο το σχετικό χωρίο της Παλαιάς Διαθήκης: «Δίκαιος δε εάν φθάση τελευτήσαι, εν αναπαύσει έσται· γήρας γαρ τίμιον ου το πολυχρόνιον, ουδέ αριθμώ ετών μεμέτρηται· πολιά δε έστι φρόνησις ανθρώποις και ηλικία γήρως, βίος ακηλίδωτος».
______Αυτό συνέβη καί με την Αγγελική! Ήταν ένας άγγελος, τόλεγε άλλωστε και το όνομά της. Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια οικογένεια ανθρώπων χρηστών και τιμίων ανθρώπων, οι οποίοι με την αρετή τους έστησαν ένα πολύ καλό όνομα στην Κοινωνία. Αυτό το όνμα είναι και ο θησαυρός τους. Καρπόςς καλών γονέων και η Αγγελική υπήρξε μια γλυκειά ψυχή, έντιμος στη ζωή της, ακέραιη στον χαρακτήρα της, στοργική σύζυγος, χρήσιμος άνθρωπος στο κοινωνικό σύνολο. Δεν πρόλαβε να χαρῆ την συζυγία της! Βέβηλα αδελφοκτόνα χέρια αφήρεσαν τη ζωή από την ίδια, αφήρεσαν δέ τη ζωή από κυοφορούμενο παιδί της, το οποίο καταδικάσθηκε σε θάνατο πριν ακόμη αντικρύσει την παρούσα ταραχώδη ζωή και Κοινωνία!
________Ο Θεός λοιπόν την εδιάλεξε και την πήρε. Αυτό που εμείς τώρα βλέπουμε, δεν είναι η Αγγελική! Είναι το εργαλείο της Αγγελικής! Αυτό που εμείς δεν βλέπουμε τώρα, αυτό ακριβώς είναι η Αγγελική. Η ψυχή της ζεί και ππερτάει στα ουράνια! Η Αγγελική ζει! Πλήν όμως τώρα πιά ζεί ένα άλλο κόσμο, σε κάποια άλλη κοινωνία! Ζεί στην πέρα του τάφου μακαριότητα! Κοντά στο Θεό!
______Θα δώσω λοιπόν πρός όλους σας, κυρίως όμως στους πονεμένους γονείς και στον βαρυπενθούντα σύζυγο, μια εικόνα από τη φύση, για να σας χρησιμεύσει σαν πηδάλιο γι αυτή την πλοήγησή σας στην πέρα του τάφου πραγματικότητα. Θα δανεισθώένα παράδειγμα από την φύση και την φυσική ζωή.
______Σκεφθῆτε _για λίγο τον μεταξοσκώληκα. Είναι μια κάμπια η οποία μεγαλώνει, μεγαλώνει, μεγαλώνει, ώσπου κάποια στιγμή κλείνεται μέσα σ’ ένα κουκούλι, που έχει χρώμα όπως το χρυσάφι ή το ασήμι, και παραμένοι ἐκεί επί 20 περίπου ημέρες. Να όμως που γρήγορα έρχεται η στιγμή, όπου το κουκούλι ανοίγει και τώρα πια από μέσα ξεπετάγεται και προβάλλει μια πεταλούδα, μια ψυχή όπως λέγεται, μια πεταλούδα ολόχρυση!
_______Αυτός περίπου είναι και ο άνθρωπος! Το φέρετρο, που βλέπουμε μπροστά μας, είναι το κουκούλι και όχι η Αγγελική! Είναι το σώμα της, δηλ. το εργαλείο της αθάνατης ψυχής της! Η Αγγελική έφυγε πιά από τη φυλακή του σώματος! Η αθάνατη ψυχή της πετάει στη χώρα των Αγγέλων και των Αγίων, στην αγκαλιά του Θεού. Άγγελοι την παρέλαβαν και την οδηγούν στον Ουρανό! Πετάει για να ευρεθή εκεί που είναι η Παναγία μας, οι χοροί των Αγίων μας, Μαρτύρων, των Ασκητών, των Μοναχών, τών Οσίων και για να υμνεί και αυτή μαζί τους τη Δόξα του Θεού. Να ψάλλει μαζί με τις αγγελικές φωνές τόν ϋμνον: «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαββαώθ, πλήρης ο Ουρανός και η γή της Δόξης Σου»!
______Αυτή την εικόνα από τον μεταξοσκώληκα και αυτή τη σκέψη καταθέτω σαν μια ανθοδέσμη με λουλούδια αγάπης στην μνήμη της Αγγελικής, στους πονεμένους γονείς της, στον καλό σύζυγό της. Παρακαλώ τον πανοικτίρμονα Κύριο να παραλάβει στα Χέριας Του την αγνή ψυχή της Αγγελικής μας, να σταλλάξει δε βάλσαμο παρηγορίας στις ψυχές όλων των οικείων της.
Αιωνία η μνήμη της!

+Ο Καλαβρύτων & Αιγιαλείας Αμβρόσιος

Αἴγιον, 7 Μαϊου 2010

Ομιλία εκφωνηθεῖσα κατά την εξόδιον Ακολουθίαν