Πόσο παρεξηγημένη είναι η τάξις της νηστείας! Από μέσο ασκήσεως, έγινε αυτοσκοπός! Από βοηθητικό μέσο, για την βίωση των αρετών, έγινε η ίδια αρετή!
Ένα κείμενο του 4ου αι., που μας παρέδωσε ο Μοναχός Ευάγριος ο Ποντικός, οριοθετεί, σωστά νοίζω, το εύρος και το βάθος της νηστείας. Μας το απέστειλε ο αγαπητός συνεργάτης Ν.Μ. Είναι θαυμάσιο αυτό το πατερικό κείμενο. Κάνει μεγάλη εντύπωση η πλατιά σκέψη του συγγραφέα. Το άθλημα της Νηστείας δεν μπαίνει ως αυτοσκοπός. Έχει τις εξαιρέσεις του. Δεν καταπιέζει τον άνθρωπο. Τον ελευθερώνει. Και λειτουργεί μέσα σε ατμόσφαιρα έμπνευσης και ελευθερίας, όχι ως στυγνός καταπιεστικός νόμος.
Σας το παραδίδω με αγάπη Χριστού.
+ ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
Παρασκευή, 06 Φεβρουαρίου 2009
*************
"Με ὀλη σου τη δύναμη να νηστεύεις μπροστά στον Θεό. Η νηστεία αυτή θα καθαρίσει τις ανομίες και τις αμαρτίες σου συμμορφώνει την ψυχή, αγιάζει το φρόνημα, διώχνει τους δαίμονες και μας αξιώνει να πλησιάζουμε τον Θεό. Αν φας μια φορά την ημέρα μη θελήσεις και δεύτερη, για να μη γίνεις πολυδάπανος και για να μη κλονιστεί το φρόνημά σου. Έτσι θα σου μείνει περιουσία για να κάνεις αγαθοεργίες και θα νεκρώσεις τα πάθη του δικού σου σώματος. Κι αν τύχει να συναντηθείς με αδελφούς και χρειαστεί να φας και δύο και τρεις φορές, μη στενοχωρηθείς, αλλά αντιθέτως να χαρείς που υπάκουσες σε μια ανάγκη και να ευχαριστείς τον Θεό που ακολούθησες τον νόμο της αγάπης και που ο ίδιος ο Θεός θ’ αναλάβει τη διαχείριση της ζωής σου. Και ακόμη θα συμβεί κάποτε να αρρωστήσεις και να χρειαστεί να φας δύο, τρεις ή πολλές φορές, αλλά μη λυπηθείς· δεν είναι ανάγκη να συνεχίζεις τους κόπους της άσκησης και σε καιρό αρρώστιας αλλά να υποχωρείς σε μερικά για να μπορέσεις ακριβώς να συνεχίσεις την άσκησή σου. Όσο για την αποχή από ορισμένες τροφές, ο λόγος του Θεού καμία δεν απαγόρευσε αλλά είπε: “σας έδωσα τα πάντα σαν να είναι λάχανα να τρώτε χωρίς δισταγμό”, και “δεν είναι τα φαγητά αυτά που μολύνουν τον άνθρωπο”. Η αποχή λοιπόν από ορισμένα φαγητά είναι δική μας επιλογή και άσκηση της ψυχής" (βλ. Αντιρρητικόν, Migne PG 40, 1271-7).
Να τώρα και ένα κείμενο του Πρεσβυτέρου Αλεξάνδρου Ελτσιανίνωφ, για το ζήτημα της νηστείας. Ένα ζήτημα, από το οποίο δυστυχώς δεν εξαιρούνται ούτε οι δήθεν «συνειδητοποιημένοι» χριστιανοί:
Να τώρα και ένα κείμενο του Πρεσβυτέρου Αλεξάνδρου Ελτσιανίνωφ, για το ζήτημα της νηστείας. Ένα ζήτημα, από το οποίο δυστυχώς δεν εξαιρούνται ούτε οι δήθεν «συνειδητοποιημένοι» χριστιανοί:
«Η κοινή αντίληψη για τη νηστεία δείχνει μια ριζική ακατανοησία του πράγματος. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι αυτή καθαυτή η νηστεία σαν αποφυγή από μέρους μας αυτής, ή εκείνης της τροφής, ή σαν αποστέρηση του εαυτού μας από αυτό ή εκείνο το φαγητό για σκοπούς τιμωρίας. Η νηστεία δεν είναι παρά μόνο μια δοκιμασμένη μέθοδος για να πετύχουμε τα αναγκαία αποτελέσματα, όπως, μέσω εξάντλησης του σώματος, να επιτύχουμε εκλέπτυνση των μυστικών πνευματικών ικανοτήτων μας, που συσκοτίστηκαν από το γεγονός ότι φέρουμε σάρκα, και έτσι να διευκολύνουμε την προσέγγιση μας στον Θεό».
(Βλ. Πρεσβ. Αλεξάνδρου Ελτσιανίνωφ, Πνευματικά Κεφάλαια: Σημειώματα φιλοκαλικής αυτογνωσίας,/΄Εκδοσις ΤΗΝΟΣ 1993)